ព្រះបាទ អង្គឌួង / អង្គដួង ជាក្សត្ររក្សាសីលយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ទ្រង់ប្រកបដោយធម៌ និង ប្រតិពលក្នុងរាជកិច្ច , រាជកវីនិពន្ធ និងជាពុទ្ធសាសនិកដ៏ឆ្នើមនាសម័យឧដុង្គមានជ័យ ។ក្នុងចំណោមវណ្ណកម្មអក្សរសិល្ប៍របស់ព្រះអង្គ, កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយមិនអាចភ្លេចបានទេនូវព្រះរាជនិពន្ធ “ច្បាប់ ស្រី” និងរឿង “កាកី” ដែលជាវណ្ណកម្មដ៏អស្ចារ្យ ។ រៀងរៀបសេចក្តី ជាបទកាកគតី ដំណាលទំនង ស្រីជួស្រីជា តាមបាលីចង ទុកជាគន្លង ក្បួនច្បាប់តទៅ ។ គ្រាន់មើលគ្រាន់មាន ចិត្តចាំ ប្រៀនប្រាណ កុំអោយ អាស្រូវ កុំត្រាប់មារយា ទុកជាធ្វើ ត្រូវ កុំត្រាប់ចើកចូវ ទុកជាស្មោះស្មាន ។ កុំត្រាប់ស្រីអាស គិតថាដ្បិតខ្មាស អៀនរឹងអស់ ប្រាណ កុំត្រាប់បង្ហិន ថាមិន សាមាន្យ កុំត្រាប់សន្តាន មាក់ងាយស្វាមី ។ គិតថាគួរទេ មិនគួរ ស្និទ្ធស្នេហ៍ រាប់រកជាប្តី មារយាទាំងប្រាំ ចូរចាំគ្រប់ ស្រី សុទ្ធសឹងអប្រិយ គ្មានល្អមួយឡើយ ។ គួរត្រាប់គួរត្រង គួរចាំគួរ ចង គួរកុំកន្តើយ មារយាសុចរិត ល្អពិតជាត្រើយ ស្រីណាត្រាប់ ហើយ ហៅប្រសើរស្រី ។
នេះជាវគ្គមួយនៃការចាប់ផ្តើមអត្ថបទកំណាព្យ “ច្បាប់ស្រី” ដែលជាព្រះរាជនិពន្ធរបស់ព្រះបាទអង្គឌួង ។ ឯកសារមហាបុរស និង រាជពង្សាតាអះអាងថា ព្រះបាទអង្គឌួង / អង្គដួង ប្រសូត្រនៅថៃអាទិត្យ ៩កើតខែអាសាធ ឆ្នាំរោងអដ្ឋស័ក ព.ស ២៣៤០, គ.ស ១៧៩៦, ម.ស ១៧១៨, ច.ស ១៦៤៥ នាក្រុងឧដុង្គ ។ទ្រង់ជាបុត្រពៅរបស់ព្រះបាទនរាយរាមា អង្គអេង និង អ្នកម្នាងរស់ ។ ទ្រង់មានព្រះជេដ្ឋា (បងប្រុស) ៤អង្គគឺ៖
១- ព្រះអង្គម្ចាស់ អង្គច័ន្ទ
២- ព្រះអង្គម្ចាស់ អង្គអឹម
៣- ព្រះអង្គម្ចាស់ អង្គសួន
៤- ព្រះអង្គម្ចាស់ អង្គភឹម
គួរបញ្ជាក់ថា នៅសម័យកាលនោះប្រទេសខ្មែរបាននិងកំពុងស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពដុនដាប ក្រោមការបៀតបៀនពីសំណាក់ប្រទេសយួន និង ប្រទេសសៀម ដែលប្រទេសទាំងពីរនេះតែងតែមើលមកប្រទេសខ្មែរថាជា សាច់១ដុំដែលជាកម្មបទនៃការដណ្តើមគ្នារបស់ពួកគេ ។ ព្រះបាទអង្គឌួងទ្រង់បានយាងទៅសាងព្រះភ្នួសជាសាមណេរ ក្នុងសំណាក់ព្រះមហាព្រហ្មមុនី នង នៅឆ្នាំមមែ (ផ្ទៀងជាមួយសៀវភៅបញ្ជាក់សករាជរបស់លោក ភ្លង នួន ត្រូវនឹងគ.ស ១៨១១ ) ត្រីស័ក គ.ស ១៨១០ ។ សៀវភៅអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរ របស់លោក ឃីង ហុកឌី និយាយថា ព្រះអង្គឌួង និង ព្រះ អង្គអឹម មានការអាក់អន់ព្រះទ័យនឹងព្រះអង្គច័ន្ទ ហើយក៏បានភៀសព្រះកាយទៅគង់ នៅស្រុកសៀមអស់រយៈពេលរវាង១ទសត្សរ៍ ។ ឯកសារខ្លះនិយាយថា ទ្រង់គង់នៅក្រុងបាងកក អស់រយៈពេល២៧ឆ្នាំ (គឺចាប់តាំងពីទ្រង់ មានព្រះជន្ម១៦ រហូតដល់ ៤៣វស្សា ) ហើយទ្រង់បានត្រឡប់មកស្រុកខ្មែរវិញនៅគ.ស១៨៤១ ។ ដោយសន្ធិសញ្ញារវាងយួន និង សៀម នៅខែធ្នូ គ.ស ១៨៤៤ បានស្រុះស្រួលគ្នាប្រគល់រាជបល្ល័ង្កខ្មែរមកព្រះអង្គឌួង ។ ទ្រង់បានរាជាភិសេកនៅក្រុងឧដុង្គ ថៃ្ងអង្គារ៍ ១កើត ខែផល្គុណ ឆ្នាំមមែ នព្វស័ក ព.ស២៣៩១ ត្រូវនឹងថៃទី៧ ខែមិនា គ.ស ១៨៤៨ ម៉ោង៧ព្រឹក ក្នុងព្រះជន្មាយុ៥២ ព្រះវស្សា ដោយមាននាមថា “ ព្រះបាទ សម្តេចស្តេចព្រះរាជឱង្ការព្រះហរិរក្សរាមាឥស្សរាធិបតីព្រះស្រី សុរិយោពណ៌ ធម្មិកវរោត្តមបរមសុរេន្ទ្រាមហាចក្រពត្រាធិរាជ បរមបពិត្រឋិតជាឥសូរកំពូលរដ្ឋរាស្ត្រឱភាសជាតិវរវង្ស តម្រង់ក្រុងកម្ពុជាមហាឥន្ទបត្តនគរបវរវឌ្ឍនាតិរេកឯករាជាខត្តិ យា មហាធិបតិន្ទ្រវិសុទ្ធិឧត្តមបរមបពិត្រជា អម្ចាស់ជីវិតលើត្បូងគង់ក្នុងព្រះបរម រាជវាំឧដុង្គមានជ័យ ” ។ ព្រះមហេសីរបស់ព្រះអង្គដែលឯកសារនានារៀបរាប់ច្រើនបំផុត គឺអ្នកម្នាងអង្គប៉ែន ឬព្រះបរមរាជនីប៉ែន (ត្រូវយួនសំលាប់ដោយពន្លិចទឹកនៅពេលដែល យួនបានឃុំឃាំងបុត្រីទាំង៤របស់ព្រះអង្គច័ន្ទចោទថាក្បត់ដោយសារ ព្រះមាតារបស់ព្រះនាង បានទៅប្តឹង ស្តេចសៀម ) ជាបុត្រីច្បងរបស់ព្រះអង្គច័ន្ទ ដែលជាព្រះរាម (បងប្រុស) របស់ព្រះអង្គ ។ ហេតុនេះ ទ្រង់ និង មហេសីត្រូវជាព្រះបិតុលា(ឪពុកមា, ពូ) និង ព្រះភគ្គនី (ក្មួយស្រី) បង្កើតនឹងគ្នា ។ ប៉ុន្តែ តាមការរៀបរាប់របស់អ្នកអង្គម្ចាស់ក្សត្រីអង្គឌួង ណិម សូហ្វីន ទាយាទមួយអង្គនៃត្រកូលអង្គឌួងបានប្រាប់ cen.com.kh កាលពីខែមករា ២០០៩ថាព្រះករុណាអង្គឌួងមានអ្នកម្នាង១៥អង្គ និងមានបុត្រា-បុត្រី២១អង្គ ក្នុងនោះព្រះរាជ បុត្រ១០អង្គ និងព្រះរាជបុត្រី១១អង្គ (អានអត្ថបទ “មហាគ្រួសារព្រះបាទអង្គឌួង” ក្នុងទំព័រអ្នកប្រាជ្ញ ជនល្បីរបស់ cen.com.kh) ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តីមានតែបុត្រា៣អង្គប៉ុណ្ណោះរបស់ទ្រង់ដែលគេរលឹក ដល់ច្រើនគឺ៖ ១- ព្រះអង្គម្ចាស់ច្រឡឹង ហើយ ទ្រង់ប្រទាននាមថា “ព្រះអង្គម្ចាស់រាជាវតី” ឬ “ព្រះអង្គវតី” ។ លុះពេលទៅសាងផ្នួសក្នុងគណៈធម្មយុត្តិកនិកាយ នៅប្រទេសសៀម មាននាមបញ្ញត្តិថា“នរោត្តមភិក្ខុ” (គឺព្រះមហាក្សត្រព្រះបាទ នរោត្តម ), ជាព្រះរាជបុត្រជាមួយអ្នកម្នាងអង្គប៉ែន ឬព្រះបរមរាជនីប៉ែន (ឯកសារខ្លះសរសេរថាបែន មិនមែនប៉ែនទេ) ។ ២- ព្រះអង្គម្ចាស់ សំអោក (ឯកសារខ្លះសរសេរថាសំអេង) លុះ ព្រះជន្មបាន១៣វស្សា ទ្រង់ប្រទាននាមថា“ស៊ីសុវត្តិ” (គឺព្រះមហាក្សត្រ ស៊ីសុវត្តិ), ជាព្រះរាជបុត្រជាមួយព្រះបរមអច្ឆរិយាអប្បរពៅ ។ ៣- ព្រះអង្គម្ចាស់ សំអ៊ូ(ឯកសារខ្លះថាសំបូរ) លុះបានព្រះជន្ម១២ វស្សាទ្រង់ប្រទាននាមថា“ស៊ីវត្ថា”, ជាព្រះរាជបុត្រជាមួយព្រះម្នាងខាំ។ ឡើងសោយរាជ្យភ្លាម ព្រះបាទអង្គឌួងបានរើបម្រាសពីការត្រួតត្រាពីសំណាក់ប្រទេសយួន និង ប្រទេសសៀម ហើយបានចាប់ផ្តើមបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសបារាំង ។ ទ្រង់មិនមែនជាក្សត្រដែលគិតតែពីរឿងស្រីស្នំ កាងអំណាច កាប់ចាក់ ធ្វើសង្គ្រាមផ្ទៃក្នុងដូចជាក្សត្រមួយចំនួនឡើយ ។ ព្រះអង្គជាក្សត្រតាំងនៅក្នុងព្រះពុទ្ធ សាសនាយ៉ាងមាំ ។ ទ្រង់មានរាជបំណងឱ្យមន្ត្រីទាំងអស់រក្សាសីល៥ ឬ សីល៨ គ្រប់គ្នាតាមលទ្ធភាព និង និស្ស័យរៀងៗខ្លួន ហើយទ្រង់ក៏ជាក្សត្ររក្សាសីលយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន និង ព្រះសណ្តាប់នូវធម្មទេសនាដែលសំដែងដោយព្រះសង្ឃក្នុងព្រះបរមរាជវាំង យ៉ាងទៀងទាត់នៅរាល់ថៃ្ងឧបោសថផងដែរ ។ ទ្រង់សំណូមពរផងមន្ត្រីខ្ញុំរាជការឱ្យមានចិត្តមេត្តាសន្តោស ប្រោសប្រណីចំពោះផងរាស្ត្រនិករ ក៏ដូចជាស្មូមយាចក អ្នកក្រខ្សត់ ទុរគត ទន់ខ្សោយ និង សព្វសត្វទាំងពួង ។ ប្រជារាស្ត្រក្រីក្រ និង ព្រះសង្ឃ អាចមកទទួលអាហារស្រស់ស្រូប និង ឆាន់បានរាល់ថៃ្ង ។ ហេតុនេះទើបសុវត្ថិភាពបានកើត ឡើងវិញលើផ្ទៃនៃនគរ ធ្វើអោយមានសន្តិភាព ស្ថេរភាពជាចិរកាល ជាហេតុនាំឱ្យផងរាស្ត្រនិករមានឱកាស បង្កបង្កើន ភោគផលបានសំបូរសប្បាយឡើងវិញមួយកម្រឹត ។ នៅឆ្នាំមមែ នព្វស័ក គ.ស ១៨៤៨ ទ្រង់បានបញ្ជាឱ្យបោះពុម្ពក្រដាស់ប្រាក់សម្រាប់ចាយវាយជំនួស ប្រាក់សាច់ មតិខ្លះយល់ថា ដោយសារព្រះអង្គមានទំនាក់ទំនងជាមួយបារាំង ទើបបារាំងបានប្រមូលមាស ពេជ្រ និង ប្រាក់ដឹកជញ្ជូនទៅប្រទេសគេរលោះពីប្រទេសខ្មែ ទើបទ្រង់បញ្ជាឱ្យចេញក្រដាស់ប្រាក់នេះ ហើយក៏គឺជាក្រដាស ប្រាក់មុនដំបូងបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរផងដែរ ។ ក្រដាសប្រាក់នោះទ្រង់ព្រះរាជបញ្ញត្តិឱ្យដាក់ពាក្យថា “ព្រះនគរក្រុងកម្ពុជាធិបតី” មានពុទ្ធសករាជ, ចុល្លសករាជ នៅត្រង់ផ្ទៃកណ្តាលម្ខាង មានរូបប្រាសាទអង្គរវត្ត ហើយម្ខាងទៀតមានរូបហង្ស ។ ទ្រង់កសាងនគរឱ្យមានការរីកចំរើនគ្រប់វិស័យទាំងផ្នែក សេដ្ឋកិច្ច , រដ្ឋបាល , ស្ថាបនាស្ពានថ្នល់ ,ព្រះអង្គបានចេញរាជបញ្ជាឱ្យបន្ថយពន្ធដាផ្សេងៗ កសាងកំពែងការពារនគរ និង ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា បង្វែរនគរឱ្យឈមទៅរកវឌ្ឍនភាពតាមបែបបស្ចឹមប្រទេស ។ ទ្រង់បានបង្កើតរចនាសម្ព័ន្ធនានា សម្រាប់ បង្ក្រាបចោរកម្ម និង ឧក្រឹដ្ឋកម្ម ។ នៅឆ្នាំ១៨៤៨ ទ្រង់បានបង្កើតសាលាតុលាការឧទ្ធរណ៍ ដែលជាតុលាការឧទ្ធរណ៍មុនដំបូងបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រខ្មែរ ហើយទ្រង់គង់ជាព្រះអធិបតីដោយផ្ទាល់នៅក្នុងតុលាការនេះ ។ ចាប់ពីឆ្នាំ១៨៥៣មក ទ្រង់បានបញ្ជាឱ្យចាប់ផ្តើមពិនិត្យសេរើជាទូទៅ នូវមាត្រាច្បាប់នានា ដោយព្រះអង្គបានយាងចូលប្រឡូកដោយផ្ទាល់ និង យ៉ាងសកម្មផង ។ លោក ហង់រី មូតូ ជាជនជាតិបារាំងបានធ្វើដំណើរមកប្រទេសកម្ពុជា ហើយបានជួបនឹង ព្រះអង្គឌួង បានសរសេរពិព័ណ៌នាព្រះអង្គថា ព្រះជន្មប្រមាណ៦០ព្រះវស្សា មានព្រះកេសា (សក់) ខ្លី ទាប់ក្រអាញ។ ទឹកព្រះភ័ក្ត្របង្ហាញប្រាជ្ញាញាណវាងវៃ និង មានសមានចិត្តល្អ... ។ ទ្រង់ចំណាយរាជទ្រព្យជាច្រើនដើម្បីស្ថាបនា ផ្គត់ផ្គង់ និង បណ្តុះបណ្តាលព្រះពុទ្ធសាសនាដែលរងការខ្ទេចខ្ទាំ ដោយសារសង្គ្រាមនានា មានសង្គ្រាមបៀតបៀនពីប្រទេសវៀតណាម និង ប្រទេសសៀមជាដើម ។ ថៃ្ង១២មេសា គ.ស ១៨៥៣ ទ្រង់បានបញ្ជារាជប្រតិភូ ដឹកនាំដោយឧកញ៉ាយមរាជម៉ុក និង ឧកញ៉ាចក្រី មាស ធ្វើដំណើរទៅទីក្រុងបាងកកដើម្បីស្នើសុំស្តេចសៀម ព្រះចៅ ចមក្លាវ ឱ្យបញ្ជួនបណ្ឌិតសង្ឃខ្មែរព្រះនាមប៉ាន និង គម្ពីរព្រះត្រៃបិដក១ចប់ផងមកស្រុកខ្មែរវិញ ។ ស្តេចសៀមមានព្រះទ័យត្រេកអរណាស់ដោយសង្ឃឹមថា នឹងបានបន្តជះឥទ្ធិពលវប្បធម៌របស់សៀមមកក្នុងផ្នត់គំនិតខ្មែរតាមរយៈ ព្រះពុទ្ធសាសនាធម្ម យុត្តិកនិកាយ ។ បណ្ឌិតសង្ឃពុទ្ធសាសនាខ្មែរ ព្រះនាមប៉ាន និង ព្រះត្រៃបិដក១ចប់ មានសែសិបភាគត្រូវបានហែរហមជាពិសេស ចូលមកតាមខេត្តកំពត ដោយមានទាំងព្រះសង្ឃ៨អង្គ និង បរិស័ទ្ធមួយចំនួន និង ព្រះគ្រូរបស់ភិក្ខុបណ្ឌិតសង្ឃប៉ានផង បានមកដល់ក្រុងឧដុង្គ នៅថៃ្ង២៨ ខែមករា ឆ្នាំ១៨៥៥ ។ ហេតុនេះព្រះពុទ្ធសាសនាគណៈធម្មយុត្ត បានមកប្រតិស្ថនៅលើទឹកដីខ្មែរ ដោយមួយផ្នែកជាមធ្យោបាយដែលស្តេចសៀមប្រើដើម្បីជះឥទ្ធិពលលើស្មារតី ខ្មែរចាប់ពីពេលនោះ ។ មិនយូរប៉ុន្មានភិក្ខុប៉ាន ត្រូវបានតែងតាំងជាសម្តេចព្រះសង្ឃរាជគណៈធម្មយុត្តិ ។ ទ្រង់មិនមែនជាក្សត្រប្រតិពលតែនៅក្នុងរាជកិច្ចប៉ុណ្ណោះទេ ទ្រង់ថែមទាំជាអ្នកស្នេហាអក្សរសាស្ត្រជាតិ និង តែងតែយកព្រះទ័យទុកដាក់លើកស្ទួយអក្សរសាស្ត្រជាតិជាខ្លាំង ។ ព្រះមាតារបស់ព្រះអង្គ គឺអ្នកម្នាងរស់ ត្រូវបានទ្រង់តែងតាំងជា សម្តេច ព្រះវររាជិនីខត្តិយាវង្សសិរីសេដ្ឋោវរោត្តមបរមវរាតុល្យសកល មង្គលបរមបពិត្រ ដោយ សារទ្រង់មានគុណបំណាច់ក្នុងកាទំនុកបំរុងកវីនិពន្ធទាំងឡាយ មានកវីសន្ធរម៉ុក ជា ដើម ។ ទ្រង់បានចាត់ចែងឱ្យកវីទាំងឡាយតែងនិពន្ធនូវសាស្ត្រាល្បែងផ្សេងៗជា ពាក្យកាព្យ ។
----------------
ដកស្រង់ពី គេហទំព័រ ស៊ីអីអិន
Sunday, September 1, 2013
រឿងកម្លោះពីរនាក់ចង់បានប្រពន្ធគេ
មានរឿងមួយថា មានបុរសម្នាក់ មានប្រពន្ធល្អ ទើបតែរៀបការថ្មីៗ បណ្ដើរគ្នាទៅសួរញាតិ មានកម្លោះពីរនាក់ បានឃើញ ក៏ស្រឡាញ់ចង់បាន វាគិតថា << យើងធ្វើដូចម្ដេចនឹងបានអេះ ? ។ ចៅម្នាក់ ឆ្លើយថាងាយទេ ឯងគិតទៅរកខ្ចីរទេះគោមកបរ ប៉ុន្តែឯងមិនស្គាល់អញ បើអញសួរឯងៗ កុំប្រាប់ថារទេះ ចូរឯងប្រាប់ថាចន្ទោល ថានឹមទៅវិញ ។ ទើបកម្លោះម្នាក់ទៅខ្ចីរទេះគេមកបរឲ្យជួបនឹងបុរសបណ្ដើរប្រពន្ធ នោះដើរមកដល់, ក៏កម្លោះម្នាក់នោះវាសួរថា << នែអ្នក ! អញ្ជើញមកអាយ ឈប់និយាយគ្នាលេងបន្តិចសិន >> ។ បុរសការប្រពន្ធថ្មី ក៏ចូលទៅអង្គុយលេង ។ លុះកម្លោះម្នាក់ បររទេះមកដល់វាធ្វើជាសួរថា << នេះហៅអ្វី ? អ្នក ! ។ បុរសប្ដីប្រពន្ធ ឆ្លើយប្រាប់ថា << គេហៅរទេះ។ មែនឬអ្នក ? ។ បុរសនោះថា << មែន >>។ << បើមែនអ្នកហ៊ានភ្នាល់នឹងខ្ញុំទេ>>។បុរសនោះសួរថា << អ្នកឯងមានទ្រព្យអ្វីភ្នាល់នឹងយើង ? ។ កម្លោះនោះថា << បើខ្ញុំចាញ់ ខ្ញុំនៅជាខ្ញុំអ្នក បើខ្ញុំឈ្នះ << សុំតែប្រពន្ធអ្នក >> ។ បុរសនោះគិតថា ប្រាកដជាគេហៅរទេះមែននឹងខ្លាចអ្វី ក៏ព្រមភ្នាល់នឹងគេទៅ ។ ទើបកម្លោះដែលឈរ សួរទៅអ្នកបររទេះចង្អុលទៅសួរទៅចន្ទោល, កម្លោះអ្នកបររទេះប្រាប់ថា << នេះគេហៅចន្ទោល>>។ ចង្អុលសួរទៅនឹមថា << នេះគេហៅនឹម >> ។ << នេះគេហៅទូក >> << នេះគេហៅទ្រាយ >> << នេះគេហៅប្រែក >> << នេះគេហៅកង់ >> << នេះគេហៅខ្នងកង់ >> << នេះគេហៅត្រពង >> ដល់ឆ្លើយរួចសព្វគ្រប់ កម្លោះនោះសួរទៅបុរសជាប្ដីថា<< ឥឡូវ គេមិនហៅរទេះទេ បើដូច្នោះតើអ្នកឯងព្រមចាញ់យើងឲ្យប្រពន្ធមកយើងឬម្ដេច ? បុរសជាប្ដីនោះមិនព្រម, ដល់ប្រកែកទៅមិនឈ្នះគេៗ ដណ្ដើមយកប្រពន្ធទៅបាន ។ បុរសនោះមិនសុខចិត្តទៅប្ដឹងចៅក្រមៗ ឲ្យទៅកោះចៅទាំងពីរនោះមកជំនុំ, កម្លោះទាំងពីរនាក់នោះវាសូកចៅក្រមៗកាត់សេចក្ដីថា << ត្រូវចាញ់គេហើយ ត្រូវឲ្យប្រពន្ធទៅគេហើយ >> ។ បុរសនោះខឹងណាស់ ត្បិតគេយកប្រពន្ធទៅបាន ដើរផង យំផង, ដើរបន្តិចទៅប្រទះសុភាទន្សាយៗសួរថា << ថ្វីបានជាយំបង ? >> ៗ បុរសនោះប្រាប់តាមដំណើរសព្វគ្រប់ ។ សុភាទន្សាយថា << បើដូច្នោះបងឯងកុំភ័យ រកតែចេកមកឲ្យយើងស៊ីសិន យើងទៅជួយជំនុំឲ្យបានប្រពន្ធមកវិញ >> ។ បុរសនោះអរណាស់ ខំទៅរកចេកមកឲ្យសុភាទន្សាយៗ ស៊ីចេករួចហើយ ដើរទៅជាមួយបុរសនោះ ទៅដល់សួរចៅក្រមថា << លោកកាត់សេចក្ដីគេនោះ តើដូចម្ដេចខ្លះ ? >>។ ចៅក្រម ឆ្លើយប្រាប់តាមដំណើរសព្វគ្រប់ ។ សុភាទន្សាយថា << លោកកាត់សេចក្ដី មិនទាន់អស់ទេ បើដូច្នេះខ្ញុំសូមកាត់សេចក្ដីនេះផង ឲ្យសុខចិត្តទាំងពីរខាង >> ។ សុភាទន្សាយ សួរកម្លោះដែលយកប្រពន្ធគេមកនោះថា << អ្នកទាំងពីរនាក់កាលភ្នាល់គ្នាថាដាក់អ្វី ? >> ។ បុរសនោះឆ្លើយថា << ដាក់ប្រពន្ធ >> ។ សុភាទន្សាយ សួរទៅកម្លោះនោះថា << ត្រង់ណាហៅប្រពន្ធ >> បើអ្នករកឃើញយកទៅចុះ បើរកមិនឃើញទេ ឲ្យប្រពន្ធទៅគេវិញទៅ>>។ កម្លោះនោះចាប់ត្រង់ដៃ, សុភាទន្សាយប្រាប់ថា នេះគេហៅថាដៃទេ វាចាប់ត្រង់ជើង សុភាទន្សាយថា << នេះគេហៅជើងទេ >> វាចាប់ត្រង់នេះ ក៏ថាមិនមែន, ត្រង់នោះក៏ថាមិនមែន ហើយប្រាប់ថារួមទាំងអស់គ្នាទៅទើបគេហៅ << ប្រពន្ធ >> ឯរទេះក៏ដូចគ្នាគឺគេហៅចន្ទោល នឹម ទូក ទ្រាយ ប្រែក ធ្នង់ ត្រពង រួមទាំងអស់នេះទៅ ទើបហៅថា<< រទេះ>> បើដូច្នេះ ឯងយកប្រពន្ធគេ មិនបានទេ ឲ្យមកគេវិញ >> ។ សុភាទន្សាយឲ្យកម្លោះនោះ យកប្រពន្ធមកវិញ។ សុភាទន្សាយស្ដីឲ្យលោកចៅក្រមថា << បងកាត់សេចក្ដីនេះស៊ីតែសំណូកគេ គ្មានត្រង់តាមព្រះច្បាប់សោះ >> ។ បុរសនោះប្រាប់ប្រពន្ធមកវិញ ក៏អរណាស់ លើកដៃសំពះសុភាទន្សាយថា << លោកបងកាត់សេចក្ដីនេះ ពេញហៅត្រង់ហើយ ឲ្យលោកបានសម្បត្តិសួគ៌និព្វាន >> ។ ប្រាជ្ញឯង ឲ្យក្រែងប្រាជ្ញគេ - See more at: http://neavea.com/reader.php?part=39#sthash.np0y2Hwv.dpuf
រឿងកម្លោះពីរនាក់ចង់បានប្រពន្ធគេ
មានរឿងមួយថា មានបុរសម្នាក់ មានប្រពន្ធល្អ ទើបតែរៀបការថ្មីៗ បណ្ដើរគ្នាទៅសួរញាតិ មានកម្លោះពីរនាក់ បានឃើញ ក៏ស្រឡាញ់ចង់បាន វាគិតថា << យើងធ្វើដូចម្ដេចនឹងបានអេះ ? ។ ចៅម្នាក់ ឆ្លើយថាងាយទេ ឯងគិតទៅរកខ្ចីរទេះគោមកបរ ប៉ុន្តែឯងមិនស្គាល់អញ បើអញសួរឯងៗ កុំប្រាប់ថារទេះ ចូរឯងប្រាប់ថាចន្ទោល ថានឹមទៅវិញ ។ ទើបកម្លោះម្នាក់ទៅខ្ចីរទេះគេមកបរឲ្យជួបនឹងបុរសបណ្ដើរប្រពន្ធ នោះដើរមកដល់, ក៏កម្លោះម្នាក់នោះវាសួរថា << នែអ្នក ! អញ្ជើញមកអាយ ឈប់និយាយគ្នាលេងបន្តិចសិន >> ។ បុរសការប្រពន្ធថ្មី ក៏ចូលទៅអង្គុយលេង ។ លុះកម្លោះម្នាក់ បររទេះមកដល់វាធ្វើជាសួរថា << នេះហៅអ្វី ? អ្នក ! ។ បុរសប្ដីប្រពន្ធ ឆ្លើយប្រាប់ថា << គេហៅរទេះ។ មែនឬអ្នក ? ។ បុរសនោះថា << មែន >>។ << បើមែនអ្នកហ៊ានភ្នាល់នឹងខ្ញុំទេ>>។បុរសនោះសួរថា << អ្នកឯងមានទ្រព្យអ្វីភ្នាល់នឹងយើង ? ។ កម្លោះនោះថា << បើខ្ញុំចាញ់ ខ្ញុំនៅជាខ្ញុំអ្នក បើខ្ញុំឈ្នះ << សុំតែប្រពន្ធអ្នក >> ។ បុរសនោះគិតថា ប្រាកដជាគេហៅរទេះមែននឹងខ្លាចអ្វី ក៏ព្រមភ្នាល់នឹងគេទៅ ។ ទើបកម្លោះដែលឈរ សួរទៅអ្នកបររទេះចង្អុលទៅសួរទៅចន្ទោល, កម្លោះអ្នកបររទេះប្រាប់ថា << នេះគេហៅចន្ទោល>>។ ចង្អុលសួរទៅនឹមថា << នេះគេហៅនឹម >> ។ << នេះគេហៅទូក >> << នេះគេហៅទ្រាយ >> << នេះគេហៅប្រែក >> << នេះគេហៅកង់ >> << នេះគេហៅខ្នងកង់ >> << នេះគេហៅត្រពង >> ដល់ឆ្លើយរួចសព្វគ្រប់ កម្លោះនោះសួរទៅបុរសជាប្ដីថា<< ឥឡូវ គេមិនហៅរទេះទេ បើដូច្នោះតើអ្នកឯងព្រមចាញ់យើងឲ្យប្រពន្ធមកយើងឬម្ដេច ? បុរសជាប្ដីនោះមិនព្រម, ដល់ប្រកែកទៅមិនឈ្នះគេៗ ដណ្ដើមយកប្រពន្ធទៅបាន ។ បុរសនោះមិនសុខចិត្តទៅប្ដឹងចៅក្រមៗ ឲ្យទៅកោះចៅទាំងពីរនោះមកជំនុំ, កម្លោះទាំងពីរនាក់នោះវាសូកចៅក្រមៗកាត់សេចក្ដីថា << ត្រូវចាញ់គេហើយ ត្រូវឲ្យប្រពន្ធទៅគេហើយ >> ។ បុរសនោះខឹងណាស់ ត្បិតគេយកប្រពន្ធទៅបាន ដើរផង យំផង, ដើរបន្តិចទៅប្រទះសុភាទន្សាយៗសួរថា << ថ្វីបានជាយំបង ? >> ៗ បុរសនោះប្រាប់តាមដំណើរសព្វគ្រប់ ។ សុភាទន្សាយថា << បើដូច្នោះបងឯងកុំភ័យ រកតែចេកមកឲ្យយើងស៊ីសិន យើងទៅជួយជំនុំឲ្យបានប្រពន្ធមកវិញ >> ។ បុរសនោះអរណាស់ ខំទៅរកចេកមកឲ្យសុភាទន្សាយៗ ស៊ីចេករួចហើយ ដើរទៅជាមួយបុរសនោះ ទៅដល់សួរចៅក្រមថា << លោកកាត់សេចក្ដីគេនោះ តើដូចម្ដេចខ្លះ ? >>។ ចៅក្រម ឆ្លើយប្រាប់តាមដំណើរសព្វគ្រប់ ។ សុភាទន្សាយថា << លោកកាត់សេចក្ដី មិនទាន់អស់ទេ បើដូច្នេះខ្ញុំសូមកាត់សេចក្ដីនេះផង ឲ្យសុខចិត្តទាំងពីរខាង >> ។ សុភាទន្សាយ សួរកម្លោះដែលយកប្រពន្ធគេមកនោះថា << អ្នកទាំងពីរនាក់កាលភ្នាល់គ្នាថាដាក់អ្វី ? >> ។ បុរសនោះឆ្លើយថា << ដាក់ប្រពន្ធ >> ។ សុភាទន្សាយ សួរទៅកម្លោះនោះថា << ត្រង់ណាហៅប្រពន្ធ >> បើអ្នករកឃើញយកទៅចុះ បើរកមិនឃើញទេ ឲ្យប្រពន្ធទៅគេវិញទៅ>>។ កម្លោះនោះចាប់ត្រង់ដៃ, សុភាទន្សាយប្រាប់ថា នេះគេហៅថាដៃទេ វាចាប់ត្រង់ជើង សុភាទន្សាយថា << នេះគេហៅជើងទេ >> វាចាប់ត្រង់នេះ ក៏ថាមិនមែន, ត្រង់នោះក៏ថាមិនមែន ហើយប្រាប់ថារួមទាំងអស់គ្នាទៅទើបគេហៅ << ប្រពន្ធ >> ឯរទេះក៏ដូចគ្នាគឺគេហៅចន្ទោល នឹម ទូក ទ្រាយ ប្រែក ធ្នង់ ត្រពង រួមទាំងអស់នេះទៅ ទើបហៅថា<< រទេះ>> បើដូច្នេះ ឯងយកប្រពន្ធគេ មិនបានទេ ឲ្យមកគេវិញ >> ។ សុភាទន្សាយឲ្យកម្លោះនោះ យកប្រពន្ធមកវិញ។ សុភាទន្សាយស្ដីឲ្យលោកចៅក្រមថា << បងកាត់សេចក្ដីនេះស៊ីតែសំណូកគេ គ្មានត្រង់តាមព្រះច្បាប់សោះ >> ។ បុរសនោះប្រាប់ប្រពន្ធមកវិញ ក៏អរណាស់ លើកដៃសំពះសុភាទន្សាយថា << លោកបងកាត់សេចក្ដីនេះ ពេញហៅត្រង់ហើយ ឲ្យលោកបានសម្បត្តិសួគ៌និព្វាន >> ។ ប្រាជ្ញឯង ឲ្យក្រែងប្រាជ្ញគេ - See more at: http://neavea.com/reader.php?part=39#sthash.np0y2Hwv.dpuf
Tuesday, April 27, 2010
រឿងបុរសកុហកបួននាក់
ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរភាគទី១ ទំព័រទី ១១០- ១១២
កាលពីព្រេងនាយ មានបុរសកុហក៤នាក់ មកជួបជុំគ្នា រួមគំនិត គិតដើរទៅរកឆរបោកបញ្ឆោត យកទ្រព្យសម្បត្តិគេ នៅគេហដ្ឋាន ឆ្ងាយពីលំនៅរបស់ខ្លួន , ព្រមព្រៀងគ្នាស្រេចហើយ ក៏នាំគ្នាដើរទៅ , លុះទៅយូរបន្តិចបានជួបប្រទះនឹងតាចាស់ដូនចាស់ពីរនាក់ ជាអ្នកធ្វើចម្ការកប្បាស នៅក្បែរមាត់ទន្លេមួយដាច់ឆ្ងាយពីស្រុកភូមិគេ ។ បុរសកុហក៤នាក់នោះ បានដឹងដំណឹងថា តាចាស់ ដូនចាស់ ជាអ្នកមានទ្រព្យសម្បត្តិច្រើនគ្រាន់បើ ក៏គិតគ្នាថា << យើងត្រូវនាំគ្នាឈប់ទៅទីនេះ ដើម្បីភូតកុហក យកទ្រព្យសម្បត្តិតាចាស់ ដូនចាស់នេះឲ្យបាន >> បុរស៤នាក់នោះ ទៅដល់សួរតាចាស់ដូនចាស់ថា << ឱ ! តាយាយអើយ ! យើងខ្ញុំទាំង៤នាក់នោះ មកពីស្រុកឆ្ងាយណាស់ ខំត្រាច់ដើររកអ្នកឯណាដែលចេះដឹង ព្រោះយើងខ្ញុំចង់ដឹងរឿងព្រេងពីបុរាណនាយមក, តែវេលានេះ បានមកជួបនឹងតាយាយៗ ប្រហែលជាចេះដឹងរឿងបុរាណមកខ្លះមិនខាន បើដូច្នេះ សូមតាយាយមេត្តានិទានរឿងព្រេងអ្វីមួយ ឲ្យចៅស្ដាប់បន្តិច >> ។ តាចាស់ដូនចាស់ ក៏ឆ្លើយតបទៅបុរសទាំង៤នាក់វិញថា << ចៅអើយ ចៅ ! តាំងពីក្មេងដល់ចំណាស់ប៉ុណ្ណេះហើយ តាយាយគ្មានចេះរឿងព្រេងអ្វីទេ សូមចៅអញ្ជើញទៅរកសួរអ្នកឯទៀតចុះ >> ។ បុរសទាំង៤នាក់ ក៏ជម្រាបទៅតាយាយវិញថា << ឱ ! តាយាយអើយ ! បើប្រសិនជាមានគេចេះរឿងព្រេងនោះ តាយាយចង់ស្ដាប់ឬទេ ? ។ << ឱ ! ចៅអើយ ! តាយាយ ចង់ស្ដាប់ណាស់តែរកអ្នកណាចេះគ្មាន >> ។ បុរសទាំង៤នាក់ ក៏ជម្រាបទៅតាយាយវិញដោយកិច្ចកល ប៉ងនឹងបោកយកទ្រព្យសម្បត្តិ តាចាស់ដូនចាស់នោះ ឲ្យបានដោយងាយថា << យើងខ្ញុំទាំង៤នាក់នេះ ចេះខ្លះដែរ ព្រោះបានដឹងពីជីតាខ្ញុំ គាត់និទានប្រាប់, តែរឿងនេះ បើនិយាយទៅកាលណា តាយាយត្រូវតែជឿទើបខ្ញុំនិទានប្រាប់បាន >> ។ តាយាយ ក៏ព្រមព្រៀងឲ្យបុរសទាំង៤នាក់នោះ និយាយ ។
បុរសទី១ ចាប់អធិប្បាយរឿងកុហកជាដំបូងឡើងថា : កាលខ្ញុំនៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយខ្ញុំបានចំនួន៣ខែ ម្ដាយខ្ញុំ គាត់ចង់ពិសាផ្លែធុរេននៅមុខផ្ទះខ្ញុំ ដើមវា មានកំពស់ប្រហែល៨ព្យាម ហើយមានផ្លែតែមួយផង គាត់មិនដឹងជាគិតដូចម្ដេច នឹងបានផ្លែឈើនោះមកពិសា ។ លុះខ្ញុំបានដឹងថា គាត់ចង់ពិសាផ្លែនោះខ្ញុំក៏ចេញពីផ្ទៃគាត់ តាមទ្វារមាស ទៅឡើងបេះធុរេននោះ យកមកជូនគាត់ពិសា, រួចស្រេច ខ្ញុំត្រឡប់ចូលទៅក្នុងផ្ទៃគាត់វិញ។
បុរសទី២ថា : កាលខ្ញុំនៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយខ្ញុំ បានចំនួន៦ខែ ឃើញគាត់នឿយហត់លំបាកនឹងធ្វើស្រែ ចម្ការ ច្បារដំណាំពេក ខ្ញុំចេញពីផ្ទៃគាត់មក នៅធ្វើស្រែចម្ការ ឃ្វាលគោ ក្របី ដណ្ដាំបាយ ដងទឹក ជំនួសគាត់ ពីព្រឹកព្រហាម លុះល្ងាច, អស់ការធ្វើ ខ្ញុំចូលទៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយខ្ញុំវិញ ជារៀងរាបដរាបមក ។
បុរសទី៣ថា << ឱ ! តាយាយអើយ ខ្លួនខ្ញុំនេះ ជាទេវបុត្រ ច្បុតចុះមកចាប់បដិសន្ធិនឹងម្ដាយខ្ញុំសព្វថ្ងៃនេះ ខ្ញុំចេញពីទ្វារមាសវេលាណា បានមកបម្រើគាត់សព្វសារពើ, ដល់ខ្ញុំចាស់ទៀបនឹងស្លាប់ ខ្ញុំសុំចូលទៅក្នុងផ្ទៃម្ដាយខ្ញុំវិញ ដើម្បីកុំឲ្យស្លាប់ទាន់ ហើយកើតម្ដងទៀតឲ្យបានជាក្មេងឡើងវិញ ។
បុរសទី៤ថា : ខ្លួនខ្ញុំនេះ ចាប់តាំងតែចេញពីផ្ទៃម្ដាយកាលណាមក ខ្ញុំរក្សាសីល៥ ចាំសីល៨ តែសីលខ្ញុំ ប្លែកពីសីលអ្នកទាំងពួងចង់ផឹកស្រា ជក់អាភៀន សម្លាប់ជីវិតគេក៏បាន , លុះដល់ខ្ញុំស្លាប់ទៅៗ កើតជាទេវតា សោយរាជសម្បត្តិនៅឋានសួគ៌ ។
បុរសទាំង៤នាក់នោះ និយាយភូតកុហកគ្រប់គ្នាហើយ ក៏សួរទៅតាចាស់ដូនចាស់ថា << រឿងខ្ញុំនិទានជំរាបទាំងប៉ុន្មាននេះ តើតាយាយជឿឬទេ ? តាយាយ ឆ្លើយតបទៅវិញថា << រឿងនោះតាយាយ ជឿហើយចៅ ! >> ។ តែក្នុងគំនិតគាត់ទាំង២នាក់ គិតឃើញជាស្រេចថា << បុរសទាំងនេះ សុទ្ធតែនិយាយកុហកទាំងអស់ >> ។
ដល់បុរសទាំង៤នាក់នោះ ទាល់ប្រាជ្ញា ក៏ឲ្យតានោះ និយាយរឿងប្រាប់ម្ដងវិញ, ប៉ុន្តែមុននឹងនិយាយរឿងតាចាស់នោះ គាត់បានសន្យាដូចបុរសទាំង៤នាក់នោះដែរ , លុះព្រមព្រៀងទាំងអស់គ្នា ទើបតាចាស់និយាយ ។
តាថា << ឱ ! ចៅអើយ ! កាលតានិយាយ មកធ្វើចម្ការកប្បាសនេះបាន ៥ - ៦ ឆ្នាំ មានទ្រព្យសម្បត្តិប្រាក់មាស ល្មមនឹងចិញ្ចឹមចៅទាំង៤នាក់នេះបាន , តែនៅឆ្នាំមួយមុននោះ កប្បាសមិនផ្លែសោះ មិនដឹងជារឿងហេតុអ្វី, មានមួយថ្ងៃ តាដើររុកក្នុងចម្ការទៅ ឃើញដើមកប្បាស១ដើម ទំហំប៉ុនដើមត្នោត មានផ្លែមួយធំ តាក៏ឡើងបេះយកមកផ្ទះ, ដល់តានិងយាយនាំគ្នាមកមើល ឃើញមានគ្រាប់៤ ក្នុងមួយគ្រាប់ៗ មានកុមារម្នាក់ៗ គ្រប់គ្រាប់ទាំង៤, តាបានឲ្យយាយគាត់បំបៅបីបាច់រក្សា, លុះដល់កុមារទាំង៤នាក់នោះ ធំវេលាណាឡើង ក៏នាំគ្នារត់ចោលតានិងយាយទាំងអស់ទៅ, ឥឡូវតាឃើញចៅទាំង៤នាក់នេះត្រឡប់មកវិញហើយ ។
បុរសទាំង៤នាក់ ភិតភ័យខ្លាំង ក៏នាមគ្នាឆ្លើយប្រកែកទៅនឹងតាចាស់ ដូនចាស់វិញថា << មិនមែនទេ >> ។ តាយាយសួរទៅវិញថា << ហេតុអ្វី ក៏ចៅថាមិនមែន, បើចៅចេះតែប្រកែកយ៉ាងនេះ នុះឃើញថាទាស់ខុសនឹងកិច្ចសន្យាហើយ, បើដូច្នេះ ត្រូវចៅទាំង៤នាក់ មកនៅបម្រើតា ទើបត្រូវនឹងពាក្យសន្យា >> ។ បុរសកុហក៤នាក់ គេចមិនរួច ក៏នៅបម្រើតាយាយទៅ ។
ពាក្យច្រើនភូត ចាញ់អាត្មា
Monday, April 26, 2010
រឿងស្រីក្ងោកមាស
ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរភាគទី១ ទំព័រទី ១២៤- ១២៥
ដើមឡើយ មានបុរសម្នាក់ បានទទួលបណ្ដាំពីឪពុកប្រដៅថា << កុំឲ្យយកស្រីប្ដីលែង និងស្រីសៅកែ ឲ្យយកតែស្រីក្រមុំព្រហ្មចារី និងម៉េម៉ាយប្ដីស្លាប់ ធ្វើជាប្រពន្ធ ហើយកុំឲ្យយកក្លើនឹងមនុស្សគ្រូបី >> តែមិនដូច្នោះ បុរសនោះ បានយកស្រីទាំង៤នាក់នោះជាប្រពន្ធ និងយកមនុស្សគ្រូបីជាក្លើ ដើម្បីល្បងមើល ។ ថ្ងៃមួយក្ងោកមាសរបស់ស្ដេច ទៅរកស៊ីក្បែរផ្ទះបុរសនោះ, ឯបុរសនោះ គិតពិសោធមើល ក៏ចាប់ក្ងោកមាសនោះយកទៅចងលាក់ទុកក្នុងទ្រុងមួយ ហើយដាក់ចំណី បាយទឹកឲ្យក្ងោកនោះស៊ី រួចបុរសយកមាន់គកមួយ ទៅកាប់ធ្វើម្ហូបបរិភោគ ។ ពេលនឹងបរិភោគបុរសនោះ បានយកប្រពន្ធទាំង៤និងក្លើនោះ ទៅបរិភោគទាំងអស់គ្នា ។ កំពុងតែស៊ីក៏ធ្វើជាភ្លក្ស និយាយថា << នេះគឺជាសាច់ក្ងោកមាសស្ដេច ដែលអញបានលួចកាប់យកមកស៊ី >> ។
ក្រោយពីនោះ ដល់បាត់ក្ងោក ស្ដេចឲ្យប៉ាវគងសួររកក្ងោកនោះ ។ នាងស្រីប្ដីលែង និងនាងស្រីសៅកែ និយាយទៅនាងក្រមុំ និងនាងប្ដីស្លាប់ថា << ឲ្យប្រាប់ទៅពួកអ្នកប៉ាវគងទៅ ! ថាប្ដីយើងបានលួចកាប់ក្ងោករបស់ស្ដេច យកសាច់ស៊ីកុំទៅជួយបិទបាំងថ្វី ឲ្យវាងាប់ទៅចុះ ព្រោះវាធ្វើបាបវាយជេ យើងខ្លាំងណាស់ >> ។ ស្រីក្រមុំនិងស្រីប្ដីស្លាប់អង្វរទៅវិញថា << កុំធ្វើបាបប្ដីរបស់ខ្លួនដូច្នោះមិនល្អទេ >> ។ ស្រីសៅកែ និងស្រីប្ដីលែងថា << ទោះបីនាងមិនចូលគំនិតនឹងយើង ក៏គង់តែយើងប្ដឹងអ្នកប៉ាវគងដែរ >> ថាហើយ ស្រីទាំងពីរនាក់នោះ ប្ដឹងអ្នកប៉ាវគងតាមដំណើរថា << ប្ដីខ្លួនលួចក្ងោកស្ដេចយកសាច់ស៊ី >> គ្រាន់តែឮដូច្នោះភ្លាម ពួកអ្នកប៉ាវគង ក៏ចាប់យកបុរសនោះ ទៅថ្វាយស្ដេចទូលតាមដំណើរ ។ ស្ដេចឲ្យនាំបុរសនោះទៅពិឃាត , លុះទៅដល់មាត់ទ្វារវាំង អ្នកចាំទ្វារ ពុំព្រមបើកទ្វារ សួរថា << អ្នកនាំមនុស្សទោសនេះមក តើបានជំនុំជម្រះហើយឬនៅ?>> ហើយបាននិយាយរឿងមួយប្រាប់អ្នកនាំថា :
កាលនោះមានសេដ្ឋីម្នាក់ ចិញ្ចឹមឆ្កែ៥០០, វេលាយប់មួយ មានចោរជីកឧម្មង្គចូលទៅលួចយកទ្រព្យសម្បត្តិរបស់សេដ្ឋីនោះ ហើយចូលទៅក្នុងឧម្មង្គវិញទាំងអស់ ។ ឆ្កែរបស់សេដ្ឋីដឹង បាននាំគ្នាវាទៅខាំចោរក្នុងឧម្មង្គនោះ ស្លាប់ទាំងអស់ , លុះព្រឹកឡើងមហាសេដ្ឋី ឃើញបាត់ទ្រព្យសម្បត្តិដូច្នោះ នឹកខឹងនឹងឆ្កែថា << មិនចេះចាំរបស់ ក៏ឲ្យគេសម្លាប់ឆ្កែទាំងនោះចោលអស់ទៅ , លុះធំអសោច៍ខ្មោចចោរឡើងទៅមើលឃើញចោរស្លាប់ដូច្នោះ ក៏នឹកស្ដាយក្រោយ ។
កំពុងតែនិយាយ ឃើញបម្រើស្ដេច ដែលទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជា ឲ្យទៅយកបុរសនោះមកជំនុំជម្រះវិញ ។ លុះស្ដេចសួរបុរសនោះ ពីរឿងសម្លាប់ក្ងោកមាស, បុរសក្រាបទូលថាក្ងោកនោះ ទូលព្រះបង្គំ មិនបានសម្លាប់ទេ គឺបានទុកនៅកន្លែងមួយដោយល្អ , ឯសត្វដែលទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំសម្លាប់ ទទួលព្រះរាជទាននោះ គឺមាន់គកទេ >> ។ ស្ដេចទ្រង់ឲ្យទៅយកក្ងោកនោះមកវិញ ហើយទ្រង់លើកលែងទោសបុរសនោះ ។ ឯស្រីទាំងពីរនាក់ដែលប្ដឹងពីបុរសជាប្ដី ជាសម្លាញ់ក្ងោកនោះ ត្រូវបុរសជាប្ដីនោះ លែងចោលទៅ។
ចង់ដឹងផលពិត ត្រូវពិនិត្យរកហេតុ
Sunday, April 25, 2010
រឿងពាក្យសុភាសិតតម្លៃ៣០តម្លឹង
ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរភាគទី១ ទំព័រទី១៥ - ២២
កាលពីព្រេងនាយ មានជនពីរនាក់ប្ដីប្រពន្ធ, បុរសជាប្ដី បានឃើញគេរៀនរបៀនពូកែ ចង់រៀនណាស់ យកប្រាក់៣០តម្លឹង លាប្រពន្ធដើរទៅរករៀន ដើរពីស្រុកមួយដល់ខែត្រមួយឮគេថា ទីត្រង់ណា មានអ្នកចេះរបៀនអាគមគាថាពូកែ ក៏ទៅរកត្រង់នោះ ដល់ទៅជួបនឹងគ្រូណាពូកែ គេសូត្រឲ្យស្ដាប់គេធ្វើឲ្យមើលដូចម្ដេចៗ ក៏ចេះតែមិនចូលចិត្ត, លុះដើរឆ្ងាយទៅៗ ក៏បានជួបនឹងតាចាស់ម្នាក់ ។ តាចាស់សួរថា << អ្នកឯងទៅណា ដើរមកតែម្នាក់ឯង ស្វះស្វែងរកអ្វី ? >> ។ បុរសនោះឆ្លើយថា << ឱ ! តាអើយ ! ខ្ញុំមកនេះ ត្បិតឮគេថានៅទីនេះ មានគ្រូចេះរបៀនពូកែបានជាខ្ញុំខំសង្វាតមក ក្រែងតាចេះដឹង ប្រដៅចៅផង >> ។ តាចាស់ឆ្លើយថា តាមានរបៀនបីបទ តម្លៃ៣០ តម្លឹង បើចៅឯងកាន់ជាប់ ចៅឯងមិនច្បុតទេ គង់បានដូចចិត្ត បើមានកិច្ច មានដំណើរអ្វីឲ្យសូត្ររបៀនតានេះចុះ ពូកែណាស់ >> ។ បុរសនោះថា << តាសូត្រឲ្យខ្ញុំស្ដាប់មើល ! បើខ្ញុំចូលចិត្ត ខ្ញុំយក >> តានោះសូត្រឲ្យស្ដាប់ថា << រពឹសដៃផ្ទៃឆ្អែត, ដេកយប់កុំនិយាយនឹងស្រី, ឃ្លានកុំអាលស៊ី >> ។ បុរសនោះស្ដាប់បាន ចូលចិត្ត ក៏ប្រគល់ប្រាក់៣០តម្លឹងឲ្យតានោះ ហើយទន្ទេញរបៀនទាំងបីបទនោះ ចាំស្ទាត់រត់មាត់ ។ ឯតាចាស់ប្រាប់ថា << បើចៅកាន់របៀនទាំងបីបទនេះបាន តាឲ្យទទេ មិនយកតម្លៃទេ >> ។ ហើយតាចាស់ប្រគល់ប្រាក់ឲ្យបុរសនោះវិញ ។ បុរសនោះក៏លាតាចាស់នោះ វិលមកស្រុកវិញ ។ មាត់បុរសនោះចេះតែទន្ទេញរបៀនបីបទនោះ ចប់តែតាមផ្លូវមក ពុំមានភ្លេច ។ លុះដើរឆ្ងាយបន្តិចមក ជួបនឹងសំពៅឈ្មួញមួយ , បុរសនោះ ក៏សុំសំពៅគេដោយសារមកស្រុក, ដង្ខៅសំពៅក៏ព្រមឲ្យដោយសារ ។ បុរសនោះតាំងពីចុះមកនៅក្នុងសំពៅថ្ងៃណា ក៏ចេះតែទន្ទេញរបៀនបីបទនោះ ហើយចេះតែជួយលាង ជួយថែទាំ ជួយជួសជុលសំពៅដូចជារបស់ខ្លួន ។ នាយសំពៅនឹកក្នុងចិត្តថា << អ្នកនេះតាំងតែពីចុះដោយសារសំពៅអញកាលណាមក គាត់ចេះតែធ្វើការដូចជារបស់គាត់ នឹកហើយ ក៏ស្រឡាញ់បុរសនោះ ឲ្យរៀបបាយទឹកឲ្យស៊ីតែរាល់ថ្ងៃរៀងមក ។ ឯបុរសនោះពុំខ្ជិលសោះ ចេះតែខំធ្វើការក្នុងសំពៅ ដូចជាកូនឈ្នួលឯទៀតៗ ។ នាយសំពៅនឹកតែក្នុងចិត្តថា << បើកាលណាបានដល់ស្រុកអញនឹងចែករបស់ទ្រព្យឲ្យចៅនេះរកស៊ីតទៅ >> ។ លុះបើកសំពៅមកដល់កណ្ដាលស្រុកមួយ បានឃើញវិហារមួយគេរៀបអណ្ដាប់ពោរពាស សុទ្ធតែចំណី ស្រា បាយ ទុកឲ្យយក្សវាមកស៊ី ។
អ្នកសំពៅ កាលដល់វិហារនោះ ក៏ចតសំពៅ ឡើងទៅលេងឃើញចំណីទាំងនោះ ពុំមានមនុស្ស ក៏នាំគ្នាស៊ីផឹកស្រាស្រវឹងដេកនៅក្នុងវិហារនោះទាំងអស់គ្នា ខានតែបុរសម្នាក់នោះ មាត់គាត់ចេះតែទន្ទេញថា << រពឹសដៃផ្ទៃឆ្អែត ដេកយប់កុំនិយាយនឹងស្រី ឃ្លានកុំអាលស៊ី >> ដោយគិតថា << ចំណីអស់នេះមានហេតុអ្វីមួយហើយ បានជាគេរៀបទុកនៅទីនេះ, ឥឡូវអ្នកទាំងអស់នេះស៊ីគង់តែមានភ័យមិនខាន >> គិតដូច្នោះហើយពុំហ៊ានស៊ី ឡើងទៅពួនលើធ្នឹមវិហារ ដោយស្ងៀមស្ងាត់ចាំលបមើល ។
លុះដល់ថ្ងៃត្រង់ យក្សមកដល់ ហើយវាខឹងខ្លាំងណាស់ថា << នរណាហ៊ានមកស៊ីចំណីអស់នេះ >> ។ យក្សថាហើយ ក៏ប្រើដំបងមកវាយមនុស្សដែលដេកនោះ ស្លាប់ទាំងអស់ទៅ ។ ឯដំបងក៏វិលមកខាងយក្សវិញ ហើយយក្សកាច់កអស់មនុស្សទាំងនោះស៊ីអស់ទៅ រួចក្រឡេកមើលក្រឡេមក្រឡឺម ។ បុរសឃើញយក្សភ័យណាស់ មាត់ចេះតែទន្ទេញរបៀនបីបទ ហើយគិតថា << បើអញស្រែក ក្រែងយក្សឮវាឃើញអញ ហើយវានឹងស៊ីអញទៀត >> គិតហើយក៏លោតចុះពីលើធ្នឹម ស្រែកវ៉ាសឡើង យក្សភ័យណាស់ រត់ចោលដំបងទៅបាត់ទៅ ។ បុរសនោះ បានដំបងវាយឯងហើយ ក៏ដើរត្រឡប់មកស្រុក ចោលសំពៅនៅកំពង់វិហារនោះឯង ។
លុះដើរមកដល់ផ្ទះ ក្នុងវេលាយប់ បុរសនោះ យកដំបងទៅលាក់ក្រោមជណ្ដើរយកថ្មសង្កត់លើ ហើយឡើងទៅដេកលើផ្ទះ ។ ប្រពន្ធសួរ ប្រាប់ប្រពន្ធថា ចាំព្រឹកសឹមនិយាយប្រាប់ >> ។
ក្រោយពេលដែលប្ដីទៅ ប្រពន្ធនៅផ្ទះ វាមានសាហាយ, វេលាយប់ដែលប្ដីមកដល់ផ្ទះ សាហាយវាសួរថា ដំណើរដូចម្ដេច ក៏ចាំព្រឹកទើបនិយាយបាន ? ។ ប្រពន្ធចេះតែឱបអង្អែល ។ ទ្រាំពុំបានប្ដីក៏និយាយប្រាប់ថា : អញនិយាយនឹងឯងនេះខុសគ្រូហើយ ត្បិតគ្រូផ្ដាំថា << ដេកយប់កុំនិយាយនឹងស្រី >> ឥឡូវនេះអញនិយាយខុសបណ្ដាំគ្រូហើយ ។ ប្រពន្ធសួរថា << អ្នកទៅបានរបស់អ្វីមកខ្លះ >> ។ ប្ដីថា << បានតែរបៀនបីបទហើយត្រឡប់មកវិញ ដល់ពាក់កណ្ដាលផ្លូវ បានដំបងវាយឯងទៀត >> ។ ប្រពន្ធសួរថា<< ដំបងនោះទុកនៅឯណា ឥឡូវនេះ ? ខ្ញុំចង់ឃើញ >> ។ ប្ដីថា << អញទុកក្រោមជណ្ដើរ យកថ្មគ្រប >> ថាហើយក៏ដេកលក់ទៅ ។សាហាយ លបស្ដាប់ឮហើយ ក៏ទៅក្រោមជណ្ដើរ រើសយកដំបងនោះទៅបាត់ទៅ។
លុះព្រឹកព្រហាមស្រាងៗ ឡើងបុរសនោះ រឭកពីដេក ចុះទៅរកដំបងពុំឃើញក៏ប្រាប់ប្រពន្ធថា << អញប្រាប់មិនជឿ អញថា ខុសគ្រូហើយ ឯងចេះតែលួងអញ ទាល់តែអញប្រាប់ ឥឡូវនេះ មនុស្សឮ វាលួចយកដំបងបាត់ហើយ >> ។ ប្រពន្ធឮហើយដឹងថាសាហាយលួច ក៏មិនស្ដី ដណ្ដាំបាយឲ្យប្ដីស៊ីៗរួចហើយ បុរសនោះក៏យកខ្សែមកចងថ្មដែលគ្របលើដំបងនោះ នាំទៅប្ដឹងមេស្រុក ឲ្យជំនុំជម្រះរកចោរឲ្យ ។ មេស្រុក ពុំដឹងបើជំនុំជម្រះដូចម្ដេច ពីព្រោះថ្មមិនចេះស្ដី គេជេរថា << អាកំព្រើល ! តាំងពីដូនតាមក នរណាដែលឃើញដំបងវាយឯង >> គេគម្រាមហើយគេដេញចេញទៅ ។ បុរសនោះចេះតែអូសថ្មទៅប្ដឹង តាំងតែពីមេស្រុក ដល់ទៅលោកយមរាជ អ្នករាជការគ្រប់ក្រសួង គេចេះតែដេញចេញ គេថា មនុស្សឆ្កួត គេមិនឲ្យចូល ។ បុរសនោះអូសថ្មទៅថ្វាយស្ដេចៗទ្រង់សួរសព្វគ្រប់ហើយ ទ្រង់មានព្រះបន្ទូលប្រាប់អស់នាម៉ឺនថា << មែនបានគេថា, មានប្រឡាយបានទឹកវាហូរ, មានសម្រាមបានឆ្កែវាជុះ, អស់នាម៉ឺនកុំថាវាឆ្កួតសេចក្ដីនេះមែនហើយបានជាវាហ៊ានថា ស្ដេចមានបន្ទូលប្រាប់បុរសថា << ណ្ហើយ វិលទៅផ្ទះចុះ កាលណាអញប្រើឲ្យគេទៅហៅសឹមមក >> ។ បុរសនោះទទួលថា << ព្រះករុណាថ្លៃវិសេស >> ហើយក្រាបថ្វាយបង្គំលាទៅវិញ ។
ក្រោយពេលបុរសនោះទៅ ស្ដេចទ្រង់ព្រះរាជបញ្ជា ឲ្យប្រាប់បណ្ដារាស្រ្តថា ត្បិតស្ដេចឲ្យអស់ព្រះស្នំចេញរាំបីថ្ងៃបីយប់ ឲ្យបណ្ដារាស្រ្តមើលតាមចិត្តពុំមានឃាត់ឃាំងឡើយ >> ហើយទ្រង់ឲ្យរៀបលេងល្ខោន ។ កាលនោះអស់រាស្រ្តសឹងតែចូលទៅមើលគ្រប់គ្នា ។ ស្ដេចទ្រង់យាងចូលទៅ ក្នុងព្រះរាជដំណាក់ ជ្រើសរើសប្រេងក្រអូបយ៉ាងឯកមួយដបដែលសម្រាប់តែស្ដេច អស់រាស្រ្តនិងនាម៉ឺន ពុំដែលមាន ទ្រង់ប្រើអាមាត្យម្នាក់ យកទៅឲ្យបុរសនោះ ហើយប្រាប់ថា << ស្ដេចទ្រង់ព្រះរាជទានឲ្យអ្នកឯង និងប្រពន្ធអ្នកឯងលាប , ប៉ុន្តែឲ្យអ្នកឯងនៅផ្ទះ កុំទៅមើលល្ខោនឲ្យតែប្រពន្ធទៅមើលបានហើយ>> ។ អាមាត្យអ្នកយកទៅឲ្យប្រាប់សព្វគ្រប់ហើយ វិលទៅក្រាបបង្គំទូលស្ដេចវិញ។ បុរសនោះបានប្រេង ក៏ហៅប្រពន្ធមកហុចប្រេងទៅឲ្យប្រាប់ថា << ព្រះករុណាជាអម្ចាស់ជីវិត ទ្រង់ព្រះរាជទានប្រេងនេះមក ព្រោះទ្រង់អាណិតស្រឡាញ់យើង ឲ្យយើងលាបទៅមើលល្ខោននឹងគេ , តែឥឡូវនេះអញឈឺក្បាល ឯងយកទៅលាប ហើយទៅមើលល្ខោននឹងគេចុះ ។ ឯប្រពន្ធឮប្ដីបើកឲ្យទៅ ហើយឲ្យទាំងប្រេងទៅលាបផងដូច្នោះអរពន់ពេក ដោយពុំបានដឹងកលជាគេចាប់ ក៏យកប្រេងទៅឲ្យសាហាយលាបផង ហើយបណ្ដើរគ្នាទៅមើលល្ខោនឈរទន្ទឹមគ្នា លុះបន្តិចទៅស្ដេចទ្រង់ធុំក្រអូបប្រេងនោះ ទ្រង់ខ្សឹបប្រាប់នាម៉ឺនម្នាក់ << ចូរអ្នកទៅហិតក្លិនអស់បណ្ដារាស្រ្ត ដែលមើលល្ខោនទាំងប៉ុន្មាន បើធុំក្លិនប្រេងក្រអូបយ៉ាងនោះ ប៉ុន្មាននាក់ ចូរអ្នកនាំយកមកឲ្យអញជាឆាប់ >>។
នាម៉ឺននោះ ក្រាបថ្វាយបង្គំហើយ ទៅហិតមនុស្សឯទៀត មិនធុំសោះ ធុំតែប្រុសម្នាក់ ស្រីម្នាក់ ដែលឈរទន្ទឹមគ្នា លាបប្រេងក្រអូបទាំងពីរនាក់នោះ ក៏នាំទាំងប្រុសទាំងស្រី យកទៅថ្វាយស្ដេចៗឲ្យលែងរាំទៅ ហើយទ្រង់ឲ្យហៅទាំងប្រុសទាំងស្រី មកដល់ហើយទ្រង់សួរថា << នេះជាប្រពន្ធចៅឯងមែនឬ ? បុរសនោះក្រាបទូលថា <<មែន>>។ទ្រង់មានព្រះបន្ទូលសួរ ទៅប្រុសសាហាយនោះថា ឯងបានទៅលួចដំបងចៅនេះមែនឬ? ។ សាហាយនោះក្រាបបង្គំទូលថា << លួចមែន >> ។ ទ្រង់ឲ្យទៅយកដំបងនោះមក ឲ្យយកសាហាយទាំងប្រុសស្រីនោះ ទៅដាក់ច្រវាក់ធ្វើទោស ។ បុរសជាម្ចាស់ដំបងក្រាបថ្វាយបង្គំសូមទោស ហើយក៏ប្រគល់ទាំងផ្ទះសម្បែង ទាំងប្រពន្ធឲ្យទៅសាហាយនោះ ទាំងអស់ដោយពុំមានខឹងអ្វីឡើយ ។ ប្រុសសាហាយនោះអរណាស់សំពះសូមទោសរួចវិលទៅវិញ ។
ឯបុរសម្ចាស់ដំបង ថ្វាយដំបងទៅស្ដេច ហើយក្រាបលាទៅទៀតស្ដេចឃាត់ក៏ពុំព្រម ទ្រង់មានព្រះបន្ទូលថា << ដំបងវាយឯងនេះថ្លៃណាស់ ទ្រង់ព្រះរាជានុញ្ញាតឲ្យបើកឃ្លាំងមាស - ប្រាក់ឲ្យបុរសនោះយកតាមចិត្ត ។ បុរសនោះរើសអស់ទាំងឃ្លាំងមាសប្រាក់អម្បាលនោះទៅ ឃើញកាំបិតបន្ទោះមួយចាស់នៅក្រោមឃ្លាំង ក៏យកកាំបិតនោះនិងប្រាក់បន្តិចបន្តួចគ្រាន់ចាយតាមផ្លូវ ហើយចូលទៅក្រាបថ្វាយបង្គំលាស្ដេច ដើរចេញទៅទៀត ។ ស្ដេចពុំមានព្រះបន្ទូលអ្វីទេ , តែអស់នាហ្មឺន គេត្មះតិះដៀលបុរសនោះ ថាជាមនុស្សឆោត ប្រាក់មាសមិនយកទៅយកឯកាំបិតច្រែះស៊ី ។
បុរសនោះ ក៏ដើរចេញអំពីនគរនោះ បានទៅដល់នគរមួយដទៃទៀត ។ ជួនជាថ្ងៃនោះ ស្ដេចនគរនោះទ្រង់មានព្រះបន្ទូលបង្គាប់សេដ្ឋីម្នាក់ថា << ព្រឹកស្អែក ទ្រង់នឹងទៅក្រសាលព្រៃ ឲ្យមហាសេដ្ឋីធ្វើរទេះមួយយ៉ាងល្អល្អះ ឲ្យឆ្លាក់ក្បាច់លាបលនឲ្យហើយ ឲ្យទាន់ក្នុងពេលព្រឹកស្អែកនេះ បើធ្វើពុំទាន់ នឹងយកទោសដល់ជីវិត ។ រីឯមហាសេដ្ឋីនោះធ្វើពុំទាន់ ហើយពុំធ្វើរទេះ បែរជាធ្វើមឈូសទៅវិញ ។
ថ្ងៃនោះ ជួនជាបុរសនោះ ដើរទៅឃើញសេដ្ឋីនោះ កំពុងតែធ្វើបុណ្យក៏សួរថា << ចុះលោកមានការអ្វី បានជាធ្វើបុណ្យមានក្ដារមឈូសផងដូច្នោះ ? >> ។ គេប្រាប់ថា <<ស្ដេចឲ្យធ្វើរទេះមួយ លាបលនយ៉ាងល្អ ឲ្យទាន់ព្រឹកនេះ ស្ដេចក្រសាលព្រៃ បើធ្វើពុំទាន់ស្ដេចនឹងយកទោសដល់ជីវិត,ឥឡូវនេះមហាសេដ្ឋីធ្វើពុំទាន់ដឹងខ្លួនថាស្លាប់ បានជាធ្វើមឈូសធ្វើបុណ្យវិញ>>។
បុរសនោះឆ្លើយថា << ក្រអីប៉ុណ្ណឹង ឲ្យតែបាយខ្ញុំស៊ីខ្ញុំនឹងធ្វើឲ្យៗ ទាន់ព្រឹកនេះ>> មហាសេដ្ឋីបានឮដូច្នោះអរណាស់ ហើយក៏ឲ្យរៀបបាយទឹកស៊ីឆ្អែតរួចប្រគល់ឈើឲ្យធ្វើរទេះ ។ បុរសនោះក៏ធ្វើតែនឹងកាំបិត១ដែលយកពីក្រោមបាតឃ្លាំងមកនោះ បានរួចស្រេចក្នុងយប់នោះ ហើយលាបលនយ៉ាងល្អ ព្រឹកឡើងក៏អូសរទេះទៅថ្វាយស្ដេចៗទ្រង់ទតឃើញទ្រង់ឲ្យរៀបប្រដាប់ប្រដាទៅក្រសាលព្រៃ ។ ឯមហាសេដ្ឋីលុះរួចពីស្លាប់ហើយ ក៏នឹកក្នុងចិត្តថា << អ្នកនេះមានគុណធ្ងន់ណាស់ ឥឡូវនេះនឹងរកអ្វីសងឲ្យស្មើគ្មាន មានតែកូនក្រមុំ១ ល្មមឲ្យមានប្ដី ដូច្នោះមានតែអញការឲ្យអ្នកនោះ << គិតហើយក៏ហៅមកការឲ្យទៅ ។ លុះការរួចហើយក្នុងយប់នោះ ពេលផ្សំដំណេក បុរសនោះ គិតល្បងចិត្តប្រពន្ធ ហើយធ្វើជាផឹកស្រាស្រវឹងដេកទៅ លុះយប់យូរបន្តិចក៏ធ្វើជាក្អួតប្រឡាក់ប្រពន្ធអស់ ។ កូនសេដ្ឋីឃើញកំអួតប្ដីប្រឡាក់ខ្លួនដូច្នោះ ក៏ស្រែកឡើងក្នុងយប់នោះថា<< លោកឪពុករកប្ដីឲ្យខ្ញុំជាមនុស្សប្រមឹក ក្អួតប្រឡាក់ខ្ញុំអស់ហើយ ខ្ញុំទ្រាំមិនបានទេ>>។ មហាសេដ្ឋីឮកូនស្រែកដូច្នោះក៏ឃាត់ថា << កូនដេកទៅ កុំនិយាយ ត្បិតប្ដីកំពុងស្រវឹង ហើយគេមានគុណផង >> ឃាត់ដូចម្ដេច ក៏កូនស្រីមិនស្ដាប់ហើយវាចេះតែរអ៊ូថា <<បើឲ្យទៅឆ្កែឆ្មាទ្រាំបានឯមនុស្សប្រមឹកខ្ញុំទ្រាំមិនបានទេ>>។
លុះព្រឹកឡើង បុរសនោះរលឹកពីដេក ក៏ចូលទៅរកសេដ្ឋីប្រគល់កូនឲ្យវិញ ប្រាប់ថា << មិនព្រមយកទេ >> ហើយថា មិនបានពាល់ដៃជើងឡើយ ។ មហាសេដ្ឋីឃាត់សុំទោសឲ្យកូនយ៉ាងណា ក៏បុរសនោះពុំព្រមនៅ ពុំព្រមយក ហើយលាមហាសេដ្ឋីយកតែកាំបិតដើរទៅទៀត ។ លុះស្ដេចយាងមកពីព្រៃ ទ្រង់ឲ្យទៅរកជាងដែលធ្វើរទេះនោះពុំឃើញទ្រង់ស្ដាយណាស់ ទ្រង់ឲ្យអស់នាហ្មឺនចាត់សំបុត្ររកគ្រប់ខេត្ត ក៏ពុំឃើញហើយទ្រង់ស្ងៀមទៅ។
បុរសនោះ លាសេដ្ឋីដើរទៅឆ្ងាយ ក៏បានទៅដល់នគរមួយដទៃទៀត ។ ស្ដេចនគរនោះ ទ្រង់ឲ្យនាហ្មឺនម្នាក់ៗទៅដេកវេន ចាំយាមនៅចុងព្រះរាជរោងរាល់យប់ ។ ស្ដេចទ្រង់ចេញកាប់តែរាល់យប់ ចាប់តាំងពីថ្ងៃដែលទ្រង់បង្គាប់មកនោះស្លាប់អស់ជាច្រើន។
នៅថ្ងៃដែលបុរសនោះ ទៅដល់ជួនត្រូវលើវេនចៅហ៊្វា ទៅដេកថ្វាយស្ដេចកាប់ ចៅហ៊្វានោះក៏ធ្វើបុណ្យទានក្នុងថ្ងៃនោះ ។ បុរសនោះទៅដល់សួរគេថា << លោកមានការអ្វីបានជាធ្វើបុណ្យទាន ហើយហេតុដូចម្ដេចក៏បានជាកូនប្រពន្ធលោកយំរាល់គ្នាដូច្នេះ>>។ គេប្រាប់ថាលោក លោកត្រូវទៅដេកវេន ថ្វាយស្ដេចកាប់ក្នុងពេលល្ងាចនេះ បានជាលោកធ្វើបុណ្យមុនស្លាប់ >> ។ បុរសនោះថា<< ឲ្យតែបាយខ្ញុំស៊ីចុះ ខ្ញុំទៅដេកថ្វាយស្ដេចកាប់ជួស>>។គេឮដូច្នោះ ក៏ទៅជម្រាបចៅហ៊្វាឲ្យហៅបុរសនោះទៅ ហើយឲ្យរៀបបាយទឹកឲ្យស៊ី ។ រួចហើយសួរថា << បើអ្នកទៅដេកវេនថ្វាយស្ដេចជួសខ្ញុំ ខ្ញុំនឹងធ្វើបុណ្យឲ្យអ្នក>>។ បុរសនោះក៏ទទួលទៅដេកជួសហើយសុំគ្រឿងប្រដាប់ដែលចៅហ្វានោះពាក់ យកមកពាក់ រួចហើយ ក៏លីកាំបិតបន្ទោះចូលទៅដេកនៅចុងព្រះរាជរោងចាំស្ដេចចេញកាប់ ។ លុះទៅដល់ចុងព្រះរាជរោង បុរសនោះពុំដេកឡើយចាំមើលស្ដេច, ពេលយប់ជ្រៅស្ងាត់ ស្ដេចទ្រង់បើកទ្វារចេញមកទ្រង់កាន់ព្រះខ័ន យាងចូលមកនិងកាប់បុរសនោះ ឃើញស្ដេចយាងចូលមកជិត ក៏ស្ទុះចូលទៅចាប់ស្ដេចនោះជាប់ ហើយក៏ចាក់នឹងកាំបិតបន្ទោះបង្ខុសពីរបីដង ។ ហើយសួរថា << នរណាចូលមកទាំងយប់នោះ ? ស្ដេចទ្រង់ឲ្យអញចាំយាមក្នុងយប់នេះ ? ស្ដេចទ្រង់ឲ្យអញចាំយាមក្នុងយប់នេះ>>ថាហើយ ក៏ចាក់បង្ខុសទៀត ។ ស្ដេចទ្រង់មានព្រះបន្ទូលថា << ទេអញទេ>>។ <<នរណាអញទេៗ!។<<អញជាស្ដេច>> ។ << ស្ដេចអីមកពេលនេះ, អញមិនដឹងទេ ! ត្បិតស្ដេចទ្រង់ឲ្យអញចាំរាជរោងយប់នេះ>>។
សួរដេញដោលដូច្នោះហើយ បុរសក៏លុតជង្គង់ថ្វាយបង្គំស្ដេចសូមទោស ។ ស្ដេចត្រាស់សួរថា<<ចៅនៅឯណា!។ បុរសនោះថា << ខ្ញុំនៅផ្ទះចៅហ៊្វា >> ។ ស្ដេចទ្រង់ជ្រាប ទ្រង់ញញឹមហើយទ្រង់ចូលទៅវិញ។
លុះព្រឹកឡើង បុរសនោះ លីកាំបិតចេញពីក្នុងវាំងមកផ្ទះចៅហ៊្វា ។ អ្នកផងឃើញហើយឆ្ងល់ថា<<បុរសនោះទៅដេកវេនថ្វាយស្ដេចកាប់ ម្ដេចក៏មិនស្លាប់ត្រឡប់ជាមកវិញ >> ។ ចៅហ៊្វាសួរ បុរសនោះក៏ជម្រាបតាមដំណើរ សព្វគ្រប់ហើយជម្រាបថែមថា<<ស្ដេចសព្វថ្ងៃនេះមិនមែនជាកាចទេ ត្បិតទ្រង់ពិសោធរកមនុស្សប្រាជ្ញចេះដឹងក្នុងនគរ ដើម្បីរក្សាស្ដេចបានជាទ្រង់ចាត់មនុស្សឲ្យយាម តែអ្នកដែលទៅយាមចេះតែដេកលក់ ទើបស្ដេចទ្រង់កាប់ ចុះបើសត្រូវចូលទៅលុកលុយស្ដេចហើយ យើងដេកលក់នោះ តើនឹងជាយ៉ាងណាទៅ?>> ។ បុរសនោះនិយាយរឿងប្រាប់សព្វគ្រប់ ទើបភ្ញាក់ខ្លួនគ្រប់គ្នា។
ចៅហ៊្វានោះ មានកូនក្រមុំមួយក៏ឲ្យជាប្រពន្ធបុរសនោះ ដោយគិតថា បុរសនេះមានគុណធ្ងន់ណាស់។
លុះព្រឹកឡើង ស្ដេចទ្រង់ឲ្យហៅបុរសនោះមក ទ្រង់ឲ្យធ្វើជានាហ្មឺនធំរក្សាព្រះនគរ បន្ទាប់ពីព្រះអង្គ។
វេលាស្ដេចទ្រង់ព្រះជរាទៅ ទ្រង់ពុំមានព្រះរាជបុត្រនឹងសោយរាជ្យស្នង មានតែព្រះរាជធីតាមួយអង្គ ក៏ទ្រង់ព្រះរាជទានព្រះរាជធីតា និងរាជសម្បត្តិឲ្យបុរសនោះសោយរាជ្យជាស្ដេចតទៅ។
ពាក្យពិត មិនចេះស្លាប់
រឿងពស់កេងកង
ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរភាគទី១ ទំព័រទី៧-១០
កាលពីព្រេងនាយ នៅលើដីយើងនេះ គ្រប់ស្រុកទាំងអស់មិនមានពស់ពិស និងពស់ឥតមានពិសទេ មានតែពស់កេងកង ។
មាននិទានថា : កាលដើមឡើយ មានមនុស្ស២នាក់ប្ដីប្រពន្ធ, ប្រពន្ធឈ្មោះនាងនីមានកូនស្រីមួយឈ្មោះនាងអេត ។ ប្ដីនោះទៅជួញអង្កាំ បាត់ជាយូរអង្វែង ។ ថ្ងៃមួយអស់បងប្អូនជិតខាង គេបបួលគ្នាទៅរកឧស ។ ឯនាងនីឮគេថាបបួលគ្នាក៏ទៅជាមួយនឹងគេដែរ យកនាងអេតជាកូនទៅផង លីដឹងចូលព្រៃបានឃើញឧសមួយធំ ។ នាងនីយកដឹងពុះឧស លុះពុះយូរបន្តិចទៅដឹងក៏រង្គោះធ្លាក់ទៅក្នុងរន្ធពស់ ។ នាងនីមើលទៅឃើញដឹងនិងពស់កេងកង ក៏និយាយនឹងពស់នោះឲ្យហុចដឹងឲ្យ ។ ឯពស់កេងកងឆ្លើយឡើងថា << អើ ! បើនាងឯងដោយអញ ធ្វើប្រពន្ធអញទើបអញឲ្យដឹង បើនាងឯងមិនដោយអញ មិនធ្វើជាប្រពន្ធអញទេនោះ អញមិនឲ្យដឹងទេ >> ។ នាងនីឮពស់កេងកងថាដូច្នោះហើយ ហេតុតែជាស្រីខូច ក៏ទទួលព្រមថា អើ ! លែងតែអ្នកឲ្យដឹងមកខ្ញុំចុះ ចាំល្ងាច សឹមខ្ញុំឲ្យមេអេតមកហៅ >> ។ ពស់កេងកងឮនាងនីថាដូច្នោះក៏ឲ្យដឹងមក ។ នាងនីផ្ដាំថា << ដល់ល្ងាច សឹមឲ្យមេអេតមកហៅ >> ហើយនាងនីក៏ទូលឧសទៅផ្ទះជាមួយនឹងនាងអេត ។ លុះដល់ព្រលប់នាងនី ក៏ប្រើមេអេតជាកូនឲ្យទៅហៅពស់កេងកង ។ នាងអេតទៅដល់ឈរនៅមាត់រន្ធពស់ ហៅថា << ពស់កេងកងអើយ នាងនីឲ្យហៅ ! >> ។ ឯពស់កេងកងឮហើយលូនចេញមក ។ នាងអេតឃើញពស់ក៏ភ័យខ្លាចព្រឺស្ងើបអស់ទាំងខ្លួន ប៉ុន្តែខ្លាចម្ដាយព្រោះម្ដាយប្រើមក ក៏ខំសង្កត់ចិត្តនាំពស់ទៅផ្ទះ ។ ពស់នោះធំណាស់ លូនទៅលើស្មៅបាក់រាបអស់ ដល់ផ្ទះហើយក៏ឡើងទៅដេកជាមួយនឹងនាងនី ។ នាងនីនិយាយនឹងពស់កេងកងថា << ខ្ញុំមានប្ដី ឥឡូវនេះគាត់ទៅជួញអង្កាំពីរ - បីឆ្នាំមកម្ដងៗ >> ។ ពស់កេងកងសួរថា << ប្ដីនាងឯងទៅប៉ុន្មានថ្ងៃ ប៉ុន្មានខែ ទៀតនឹងមកដល់ ? នាងនីឆ្លើយថា<<មិនដឹងជាប៉ុន្មានខែ ប៉ុន្មានថ្ងៃទៀត នឹងមកដល់ទេ>> ពស់កេងកងនិងនាងនី ក៏ដេកលក់ជាមួយគ្នាទៅ ដល់ជិតភ្លឺទើបពស់កេងកងលានាងនីទៅរូងវិញ ។ នាងនីផ្ដាំថា << បើប្ដីខ្ញុំមក ខ្ញុំមិនឲ្យមេអេតទៅហៅទេ អ្នកកុំមក, បើប្ដីខ្ញុំមិនទាន់មកនោះ ខ្ញុំប្រើមេអេតឲ្យទៅហៅអ្នក សឹមអ្នកមក >>។ពស់កេងកងក៏ទៅឯរូងខ្លួនវិញទៅ ។ រាល់តែល្ងាចនាងនីប្រើមេអេតឲ្យទៅហៅពស់កេងកង ។ នាងអេតខ្លាចម្ដាយក៏ទៅហៅតាមពាក្យម្ដាយប្រើ ប៉ុន្តែក្នុងចិត្តខ្លាចពស់នោះណាស់ ត្បិតពោះនោះធំណាស់ ហើយវែងផង ។ មួយទៀត ខឹងក្នុងចិត្ត ត្បិតម្ដាយសាហាយនឹងពស់ ។ នាងអេតទៅដល់មាត់រូងហើយហៅថា << ពស់កេងកងអើយ នាងនីឲ្យហៅ >> ពស់កេងកងឮក៏លូនចេញមកហើយឆ្លើយថា << អេតអេតអើយ ! ថាអញមិនទៅឪពុកអេតនៅកាត់ក្បាលអញដាច់ >> នាងអេតឆ្លើយថា << ឪពុកអញទៅជួញអង្កាំ ពីរ - បីឆ្នាំមិនទាន់មកដល់ >> ។ ពស់កេងកងឮនាងអេតប្រាប់ដូច្នោះ ក៏លូនចេញអំពីរន្ធមក ហើយចេះតែទៅមកៗតែសព្វថ្ងៃ ។ នាងនីសាហាយនឹងពស់កេងកងទាល់តែផើម ។ លុះយូរបន្តិចទៅប្ដីនាងនីមកពីជួញអង្កាំវិញ ឃើញនាងនីពោះធំនឹកសង្ស័យ ក៏សួរនាងអេតជាកូន។នាងអេតប្រាប់ឪពុកថា << ម៉ែគាត់សាហាយនឹងពស់កេងកង តែវេលាព្រលប់កាលណាឲ្យខ្ញុំទៅហៅតែសព្វថ្ងៃ >>។ ឪពុកឮនាងអេតប្រាប់ដូច្នោះក៏និយាយនឹងនាងអេតថា <<ដល់ល្ងាចហងឯងទៅហៅពស់នោះទៀត អញចាំកាប់វានៅមាត់ទ្វារ ហើយហងឯងកុំឲ្យម្ដាយហងឯងដឹង >> ។ ឯនាងអេតលុះដល់ព្រលប់ក៏ទៅហៅពស់កេងកងថា << ពស់កេងកងៗ ! នាងនីឲ្យហៅ >> ។ ពស់កេងកងឮហើយឆ្លើយថា << អេតអេតអើយ! ថាអញមិនទៅ ឪពុកអេតនៅកាត់កអញដាច់ >> ។ នាងអេតឆ្លើយថា << ឪពុកអញទៅជួញអង្កាំពីរ - បីឆ្នាំមិនទាន់មកដល់ >> ។ ពស់កេងកងឮនាងអេតប្រាប់ដូច្នោះស្មានថា ឪពុកនាងមិនទាន់មកពីជួញអង្កាំមែន ក៏ទៅដូចសព្វថ្ងៃ ។ ឯឪពុកនាងអេតកាន់ដាវពួននៅមាត់ទ្វារចាំកាប់ ។ ពស់កេងកងលូនចូលក្នុងទ្វារបន្តិច ឪពុកនាងអេតកាត់កដាច់ ហើយកាត់មួយកំណាត់ខាងកន្ទុយយកទៅដាក់លើស្កាក មួយកំណាត់ខាងក្បាលយកទៅដាក់លើមែកពុទ្រា ឯកណ្ដាលខ្លួនយកទៅពន្លះពន្លាត់ស្បែកចោល ហើយផ្ដាំនាងអេតថា << កុំឲ្យម្ដាយហងឯងដឹង តែត្រូវទុកសាច់ស្លឲ្យម្ដាយហងឯងស៊ី >> ។ ឪពុកនាងអេតក៏លាងឈាមពស់ជ្រះអស់មិនឲ្យមានសល់ ។ ឯនាងនីពុំបានដឹងជាប្ដីកាប់ពស់សាហាយស្លាប់ទេ ព្រោះពេលនោះនាងនីមិននៅ ទៅសួរបងប្អូននៅផ្ទះឆ្ងាយ ។ លុះព្រឹកឡើងនាងអេតយកសាច់ពស់មកស្លទុកឲ្យនាងនីជាម្ដាយស៊ី ។ នាងនីឃើញសម្លខ្លាញ់រលើបទាំងចានទាំងឆ្នាំង ក៏សួរនាងអេតថា << បានសាច់អ្វីស្លមីអេត ! >> ។ នាងអេតប្រាប់ថា << សាច់ជ្រូក >> ។ នាងនីគិតស្មានថាសាច់ជ្រូកមែន ក៏ឲ្យមីអេតដួសសម្លយកមកស៊ីបាយ ។ កាលនាងអេតដួសសម្លមកឲ្យនាងនីជាម្ដាយស៊ីនោះ មានក្អែកមួយវាឃើញក្បាលពស់ដាក់លើមែកពុទ្រា វាចង់ស៊ីសាច់ពស់ វាបូលថា << កឡូវៗក្លេមក្លមលេបសាច់ប្ដីឯង >> ។ នាងនីកំពុងស៊ីបាយឮក្អែកបូលដូច្នោះ ក៏មើលទៅលើមែកពុទ្រាឃើញក្បាលពស់កេងកងលើមែកឈើ ហើយនាងនីនឹកអាណិតស្រក់ទឹកភ្នែក តែនាងពុំហ៊ានយំព្រោះខ្លាចប្ដីដែលអង្គុយស៊ីបាយជាមួយគ្នា ។ ប្ដីឃើញនាងនីស្រក់ទឹកភ្នែកក៏សួរថា << ហេតុដូម្ដេចបានជាស្រក់ទឹកភ្នែក ? >> ។ នាងនីឆ្លើយថា << ស៊ីបាយក្ដៅ សម្លក្ដៅរឭកកូនចៅ រលោងទឹកភ្នែក >> ។ ឯក្អែកនោះចេះតែបូលថា << កឡូវៗ ក្លេមក្លមលេបសាច់ប្ដីឯង ក្បាលដាក់លើដើមពុទ្រា កន្ទុយដាក់លើស្កាក >> ។ នាងនីមើលទៅលើស្កាកឃើញកន្ទុយពស់កេងកងលើនោះ ។ ឯប្ដីនាងនីដឹងថាប្រពន្ធសាហាយនឹងពស់កេងកងពិតប្រាកដហើយ ក៏នឹកភ្នកក្នុងចិត្តខឹងចង់សម្លាប់នាងនី ប៉ុន្តែធ្វើមិនឲ្យនាងនីដឹងខ្លួន ។ ដល់នាងនីផើមចាស់ផ្ទៃ ជិតនឹងសម្រាលប្ដីបបួលទៅកក់សក់នៅមាត់បឹង លុះដើរទៅដល់មាត់បឹងប្រាប់ប្រពន្ធថា << ទៅទៀតឲ្យឆ្ងាយពីស្រុកគេ យើងនឹងកក់សក់លេងឲ្យសប្បាយតែពីរនាក់ម្ដង >> ។ នាងនីមិនដឹងខ្លួនឯងថាប្ដីសម្លាប់ ស្មានថាប្ដីនាំទៅកក់សក់មែន ក៏ដើរចូលទៅក្នុងព្រៃឆ្ងាយទៅ ។ លុះឃើញកំពង់មួយរាបស្អាត វាលល្អ ប្ដីប្រាប់ប្រពន្ធថា << កំពង់នេះរាបសប្បាយ យើងឈប់កក់សក់នៅនោះចុះ >> ឯនាងនីមិនដឹងខ្លួនជាប្ដីគិតសម្លាប់ក៏អង្គុយកក់សក់នៅមាត់ច្រាំង ។ ប្ដីនោះក៏ហូតដាវកាប់នាងនីពីក្រោយខ្នងមិនឲ្យដឹងខ្លួន ដាច់ពាក់កណ្ដាលខ្លួនស្លាប់ទៅ ។ ពេលនោះឃើញសុទ្ធតែកូនពស់លូនចេញមកអំពីពោះនាងនីមក ។ ប្ដីនាងនីក៏កាប់កូនពស់នឹងដាវ ខ្លះកាប់មិនទាន់ ក៏លូនចូលទៅក្នុងក្រហែងដី ខ្លះមុជក្នុងទឹក ខ្លះចូលទៅក្នុងព្រៃ ។ ព្រោះហេតុនេះបានជាមានពស់ច្រើនបែបច្រើនយ៉ាង មកដល់ឥឡូវនេះ ។
ឃ្លាតឆ្ងាយ ណាយចិត្ត
Subscribe to:
Posts (Atom)